Kartalhan Hukuk & Danışmanlık Av. Meltem KARTALHAN
Genel tatil ücreti, çalışanların, genel tatillerde dinlenme haklarından feragat ederek çalışmalarının bir tür kompensasyonudur. Bu ekstra ödeme, işverenler tarafından çalışanlara yapılan bir teşekkür ve takdir ifadesi olarak da görülebilir. Ayrıca, genel tatil ücreti, çalışanların mali refahını desteklemek ve adil çalışma koşulları sağlamak için önemlidir.
Genel Tatil Ücretinin ödenmesi, işverenlerin yasal yükümlülükleri arasında yer alır ve bu yükümlülüğün ihlali, yasal yaptırımlara neden olabilir. İş hukuku mevzuatı, genel tatillerde çalışan çalışanlara hak ettikleri ücretin ödenmesini garanti altına alır ve bu, iş piyasasında adil ve dengeli bir çalışma ortamının sürdürülmesine katkıda bulunur. Bu ücretin doğru hesaplanması ve zamanında ödenmesi, çalışma ilişkilerinde güvenin ve karşılıklı saygının korunmasında önemli bir rol oynar.
._the_image_should_show_workers_from_various_sectors_enj.png)
Genel tatil ücreti konusuna işçilik alacakları bölümünde detaylı bir şekilde değinilmiştir. Bu anlamda kısaca 4857 Sayılı İş Kanununun 47. Maddesinde genel tatil ücreti: Bu Kanun kapsamına giren işyerlerinde çalışan işçilere, kanunlarda ulusal bayram ve genel tatil günü olarak kabul edilen günlerde çalışmazlarsa, bir iş karşılığı olmaksızın o günün genel tatil ücretleri tam olarak, tatil yapmayarak çalışırlarsa ayrıca çalışılan her gün için bir günlük ücreti ödenir. Yüzde usulünün uygulandığı işyerlerinde işçilerin ulusal bayram ve genel tatil ücretleri işverence işçiye ödenir. Denilmektedir. Geçici iş göremezlik kavramı 4857 Sayılı İş Kanununun 48. Maddesinde: İşçilere geçici iş göremezlik ödeneği verilmesi gerektiği zamanlarda geçici iş göremezlik süresine rastlayan ulusal bayram, genel tatil ve hafta tatilleri, ödeme yapılan kurum veya sandıklar tarafından geçici iş göremezlik ölçüsü üzerinden ödenir. Hastalık nedeni ile çalışılmayan günlerde Sosyal Sigortalar Kurumu tarafından ödenen geçici iş göremezlik ödeneği aylık ücretli işçilerin ücretlerinden mahsup edilir. Denilmek suretiyle tanımlanmıştır.
Tatil ücreti kavramı 4857 Sayılı İş Kanununun 49. Maddesinde: İşçinin tatil günü ücreti çalıştığı günlere göre bir güne düşen ücretidir. Parça başına, akort, götürü veya yüzde usulü ile çalışan işçilerin tatil günü ücreti, ödeme döneminde kazandığı ücretin aynı süre içinde çalıştığı günlere bölünmesi suretiyle hesaplanır. Saat ücreti ile çalışan işçilerin tatil günü ücreti saat ücretinin yedibuçuk katıdır. Hasta, izinli veya sair sebeplerle mazeretli olduğu hallerde dahi aylığı tam olarak ödenen aylık ücretli işçilere 46, 47 ve 48 inci maddenin birinci fıkrası hükümleri uygulanmaz. Ancak bunlardan ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalışanlara ayrıca çalıştığı her gün için bir günlük ücreti ödenir. Denilmek suretiyle tanımlanmıştır.
Genel tatil ücretine girmeyen kısımlar 4857 Sayılı İş Kanununun 50. Maddesinde: - Fazla çalışma karşılığı olarak alınan ücretler, primler, işyerinin temelli işçisi olarak normal çalışma saatleri dışında hazırlama, tamamlama, temizleme işlerinde çalışan işçilerin bu işler için aldıkları ücretler ve sosyal yardımlar, ulusal bayram, hafta tatili ve genel tatil günleri için verilen ücretlerin tespitinde hesaba katılmaz. Denilmek suretiyle tanımlanmıştır.
Yüzdelerin ödenmesi kavramı 4857 Sayılı İş Kanununun 49. Maddesinde:Otel, lokanta, eğlence yerleri ve benzeri yerler ile içki verilen ve hemen orada yenilip içilmesi için çeşitli yiyecek satan yerlerden "yüzde" usulünün uygulandığı müesseselerde işveren tarafından servis karşılığı veya başka isimlerle müşterilerin hesap pusulalarına "yüzde" eklenerek veya ayrı şekillerde alınan paralarla kendi isteği ile müşteri tarafından işverene bırakılan yahut da onun kontrolü altında bir araya toplanan paraları işveren işyerinde çalışan tüm işçilere eksiksiz olarak ödemek zorundadır. İşveren veya işveren vekili yukarıdaki fıkrada sözü edilen paraların kendisi tarafından alındığında eksiksiz olarak işçilere dağıtıldığını belgelemekle yükümlüdür.
Yüzdelerden toplanan paraların o işyerinde çalışan işçiler arasında yapılan işlerin niteliğine göre, hangi esaslar ve oranlar çerçevesinde dağıtılacağı Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca hazırlanacak bir yönetmelikle gösterilir. Denilmek suretiyle tanımlanmıştır.
Yukarıda değinilmiş olan hususlar genel hatları ile kaleme alınmış olup; her somut olay birbirinden farklı özellikler taşıyabileceğinden hak kaybına uğramamanız adına bir hukuk bürosu ile iletişime geçip profesyonel destek almanızı öneririz.