Kartalhan Hukuk & Danışmanlık Av. Meltem KARTALHAN
Suç İşleme Sebebi İle Boşanma Davası, evlilik birliği içinde bir eşin işlediği ciddi suçlar nedeniyle diğer eş tarafından açılan davadır. Bu tür davalar, bir eşin yasadışı faaliyetlere katılması, ağır suçlar işlemesi veya hukuka aykırı davranışlar sergilemesi gibi durumlar sonucunda gündeme gelir. Bu suçlar, evlilik birliğinin temelini sarsar ve diğer eş için evliliğin devamını imkansız hale getirebilir.
Bu tür bir boşanma davası sürecinde, davacı eşin, diğer eşin işlediği suçları ve bu suçların evlilik üzerindeki etkilerini kanıtlaması gerekmektedir. Mahkeme, bu iddiaları değerlendirirken, suçların ciddiyetini, suç işleme sıklığını ve bu durumun evlilik birliğine verdiği zararı göz önünde bulundurur.
Suç işleme sebebiyle açılan boşanma davaları, genellikle eşler arasında güvenin ciddi şekilde sarsılmasına neden olan durumları içerir. Bu tür davalar, özellikle suçların aile içindeki diğer bireyler üzerindeki etkisi ve evlilikteki saygı ve huzurun ihlali açısından değerlendirilir.
Mahkeme, eğer bir eşin işlediği suçlar evlilik birliğini temelden etkilediğine ve evliliğin devamını imkansız hale getirdiğine kanaat getirirse, boşanma kararı verebilir. Bu tür davalar, eşlerin ve varsa çocukların maddi ve manevi haklarının korunmasını gerektiren ciddi hukuki sonuçlar doğurabilir.
._visualize_a_courtr.png)
Suç işleme sebebi ile boşanma davası, Türk Medeni Kanunu md. 163’te düzenlenmiştir.
Türk Medeni Kanunu md. 163: “Eşlerden biri küçük düşürücü bir suç işler veya haysiyetsiz bir hayat sürer ve bu sebeplerden ötürü onunla birlikte yaşaması diğer eşten beklenemezse, bu eş her zaman boşanma davası açabilir.”
Suç işleme nedeniyle boşanma davası açabilmek için eşin yüz kızartıcı suç işlemesi gerekmektedir. Yüz kızartıcı suçlar, toplumun şiddetle tepki gösterdiği ve ahlaki açıdan kabul edilemez olarak bilinen suçlardır. Genel olarak yüz kızartıcı suçlar olarak kabul edilen suçlar; uyuşturucu ticareti, hileli iflas, hırsızlık, zimmet, rüşvet, evrakta sahtecilik, kasten adam öldürme, dolandırıcılıktır. Küçük düşürücü suç işlenmesi sebebiyle boşanma davası açılabilmesi için suçun kasıtlı olarak işlenmesi gerekir. Meşru savunma halleri, taksirle işlenmiş olması veya cebir, haksız tahrik gibi hallerde işlenmiş olması halinde yüz kızartıcı suçtan söz edilemeyecektir, çünkü failin küçük düşmediği açıktır. Dolayısıyla eşin küçük düşürücü suç işlemesi sebebiyle boşanma davası açılabilmesi için, eşin suçu kasıtlı ve kusurlu olarak işlemiş olması şartı aranır.
Bir diğer ifadeyle suç işleme sebebiyle açılacak boşanma davasında bir suçun yüz kızartıcı, küçük düşürücü suç olup olmadığını her somut olayın özelliklerine göre hakim takdir edecektir. Misal adam öldürme ya da yaralama suçunun hangi amaç ve şartlarda işlendiğine bakmak gerekir. Meşru müdafaa ya da zorunluluk (zaruret) halinde bu suçların işlenmesi durumunda küçük düşürücü suç olarak değerlendirilmemesi gerekir. Örneğin eşin, kendisine yöneltilmiş haksız bir saldırıyı orantılı şekilde defetmek için işlediği kasten öldürme veya yaralama suçu, Kanun’daki diğer şartlar da oluştuğu takdirde meşru müdafaa sınırları içerisinde kalacaktır. Bu doğrultuda eşin işlediği suçun yüz kızartıcı suç olarak nitelendirilmemesi gerekir. Aynı şekilde hırsızlık suçunun zaruret halinden kaynaklanmış olması durumunda küçük düşürücü suç olarak kabul edilmemesi gerekir. Örneğin yoksulluk sebebiyle hırsızlık yapılması olayında Kanun’da öngörülen diğer şartların da oluşması halinde zaruret halinden bahsedilebilecektir. Bu halde de yüz kızartıcı suç nitelendirilmesi yapılmamalıdır.
Bir suçun küçük düşürücü olup olmadığının takdirini somut olaya göre hakim takdir edecektir. Ancak belli bir ideolojiyi savunmak anlamında yapılan siyasi açıklamalar, gösteri, yürüyüş ve toplantılar Türk Ceza Kanunu anlamında suç teşkil etse bile küçük düşürücü suç olarak kabul edilmemesi gerekir.
Suç işleme nedeniyle boşanma davası açabilmek için önemli olan husus özetlenecek olursa; birincisi yüz kızartıcı suçlar kategorisinde olmalı, ikincisi ise suç evlendikten sonra işlenmelidir. Zira eşin evlenmeden önce suç işlemiş olması ve buna rağmen evlenilmiş olması halinde diğer eşin bu hususu kabul ettiği varsayılır. Bu nedenle boşanma davası açılamaması gerekmektedir.
Kanunda bu boşanma sebebinde bir süre öngörülmemiştir. Ancak makul bir süre içinde dava açılmalıdır.
Suç işleyen eşin ceza davası devam ederken diğer eş boşanma davası açabilir; soruşturma ya da kovuşturma devam ederken de dava açma hakkı vardır. Ancak boşanma davasının karara çıkması için ceza davasının sonuçlanması gerekmektedir. Çünkü ceza davasının eş hakkında vereceği karar (suçlu olup olmadığına dair hüküm) aile mahkemesinde açılan boşanma davasını etkileyecektir. Bu ceza davası, boşanma davasında bekletici mesele haline getirilebilir.
Yukarıda değinilmiş olan hususlar genel hatları ile kaleme alınmış olup; her somut olay birbirinden farklı özellikler taşıyabileceğinden hak kaybına uğramamanız adına bir hukuk bürosu ile iletişime geçip profesyonel destek almanızı öneririz.