Kartalhan Hukuk & Danışmanlık Av. Meltem KARTALHAN
Entegre devre topoğrafyaları, teknolojinin gelişimiyle birlikte önem kazanan, mikroelektronik ürünlerin tasarım ve üretim süreçlerinde temel bir yere sahip olan yapılandırmalardır. Bu, özellikle bilgisayar çipleri, mikroçipler ve benzeri mikroelektronik bileşenlerin üç boyutlu fiziksel düzenlemelerini ifade eder. Entegre devre topoğrafyalarının korunması, teknolojik yeniliklerin teşvik edilmesi, yatırımların korunması ve fikri mülkiyet haklarının güvence altına alınması açısından büyük önem taşır.
Entegre devre topoğrafyaları, bir entegre devrenin katmanlarının nasıl düzenlendiğini ve birbiriyle nasıl ilişkilendirildiğini gösterir. Bu düzenlemeler, devrenin nasıl çalıştığını, elektronik sinyallerin nasıl iletilip işlendiğini belirler. Entegre devre topoğrafyasının korunması, bu özgün tasarımların izinsiz kullanımını engellemeyi amaçlar ve bu alandaki yenilikçiliği teşvik eder.
Çeşitli ülkeler, entegre devre topoğrafyalarını korumak için özel yasalar ve düzenlemeler geliştirmiştir. Bu düzenlemeler genellikle, topoğrafyanın özgün olması, endüstriyel olarak kullanılabilir olması ve ilk kez ticarileştirilmesinden itibaren belirli bir süre içinde koruma altına alınması gibi kriterlere dayanır. Koruma süresi boyunca, topoğrafyanın sahibi, tasarım üzerinde özel haklara sahip olur ve bu haklar, topoğrafyanın izinsiz kullanımını, kopyalanmasını veya dağıtılmasını engeller.
Entegre devre topoğrafyalarının korunması, teknoloji ve yarı iletken endüstrisinde faaliyet gösteren şirketler için stratejik bir öneme sahiptir. Bu koruma, şirketlerin yaptıkları araştırma ve geliştirme yatırımlarını güvence altına alır, rekabet avantajı sağlar ve endüstriyel yeniliklerin sürdürülmesine katkıda bulunur. Aynı zamanda, entegre devre topoğrafyalarının korunması, küresel pazarlarda ticari faaliyetlerin güvenli bir şekilde yürütülmesine olanak tanır.
Bu alanda faaliyet gösteren şirketler ve bireyler için, entegre devre topoğrafyalarının korunmasına yönelik hukuki süreçlerin yönetilmesi, profesyonel hukuki danışmanlık gerektirir. Fikri mülkiyet hukuku alanında uzmanlaşmış avukatlar, entegre devre topoğrafyalarının tescili, korunması ve olası ihlallerin takibi konularında danışmanlık sağlayarak, müvekkillerinin haklarını korumada kritik bir rol oynar.
Entegre devre topoğrafyaları, günümüzün yüksek teknoloji ürünlerinin temelini oluşturur ve bu topoğrafyaların korunması, teknolojik yeniliklerin ve yatırımların teşvik edilmesi açısından hayati öneme sahiptir. Bu koruma, hem teknolojik gelişmelerin sürdürülmesini hem de fikri mülkiyet haklarının güvence altına alınmasını sağlar.
Entegre devre topoğrafyaları, bir elektronik sistem içerisinde ilşlevleri yerine getirmek üzere tasaralanış olan, en az bir aktif elemanı bulunan ve ara bağlantılarından bir kısmının ya da tamamının bir parça sistemi içerisinde birleştirilmesiyle oluşan kullanıma hazır sistemi belirtmektedir. Entegre devre topoğrafyaları da elektronik entegre sisteminin devresini oluşturan katmanların üç boyutlu olarak dizilimini gösteren, herhangi bir formatta kullanım amacına uygun olarak format üzerinde sabitlenmiş görüntüler dizisini tanımlamaktadır. Bu sistem içerisindeki her görüntü devre üretiminin herhangi bir aşamasındaki yüzeyininin tamamının veya bir kısmının görünümünü ifade etmektedir.
Orjinal niteliğe sahip entegre devre topoğrafyaları tescillenerek korunduğu için, tescil ve sicil işlemleri TÜRKPATENT tarafından yapılmaktadır. 5147 sayılı Entegre Devre Topoğrafyalarının Korunması Hakkında Kanun’da yapılan düzenlemelere göre, entegre devre topoğrafyasına sağlanan korumanın başlangıcı; hak sahibi tarafından veya onun izniyle 3. bir kişi tarafından yurt içinde veya yurt dışında ilk kez ticari açıdan piyasaya sürüldüğü tarihten itibaren iki yıl içinde tescil başvurusunun yapılmış olması ile sağlanmaktadır.
ankara avukat
Kanuni düzenlemeye göre Entegre Devre Topoğrafyasını koruma hakkı, tasarlayıcısına veya onun hukuki halefine aittir. Entegre Devre Topoğrafyasının birden çok kişi tarafından tasarlandığı durumlarda, aralarında aksine sözleşme bulunmuyor ise koruma hakkı tüm tasarımcılar tarafından müştereken korunmaktadır.
Entegre Devre Topoğrafyası tescil başvurusunda bulunabilmek için gerekli belgeler:
Başvurucu kişisel bilgileri ve adresi,
Entegre Devre Topoğrafyası hakkında bilgilendirme raporu,
Başvuru ücret makbuzu,
Entegre devre topoğrafyasının, elektrik sistemindeki işlevleri hakkında çizim ve kopyalar,
Entegre devre topoğtafyasının ilk ticari kullanım tarihi ile henüz kullanım gerçekleşmemiş ise buna ilişkin yazılı ve ıslak imzalı beyan,
Entegre devre sistemi üzerinde hak sahipliğinin nasıl elde edildiğine ilişkin beyan, olarak belirlenmiştir.
ankara avukat
Üretilen entegre devrenin, ticari açıdan piyasaya sürümünün olmadığı durumlarda, TÜRKPATENT’e yapılan başvuru tarihi, korumanın başladığı tarih olarak kabul edilecektir. TÜRKPATENT nezdinde koruma süresi on yıl olarak belirlenmiştir. Başvurma engeli olarak belirlenen süre ise 15 yıldır. Yani, entegre devre topoğrafyası gizlilik gerektiren haller dışında, ticari hayatta hiç kulllanılmamışsa ve devrenin tasarlandığı süre üzerinden onbeş yıl geçmiş ise koruma talebi ile TÜRKPATENT’e başvurulması mümkün olmamaktadır.
Entegre devre topoğrafyası tescil başvurusu ve hak sahipliğinden doğan haklar başkasına devredilebilir niteliktedir. Miras yoluyla intikal edebilen bu haklar üzerinde ölüme bağlı tasarruflarda da bulunulması da mümkündür.
ankara avukat
Entegre devre topoğrafyası hak sahibi izni dışında yapılan; orijinal olma şartlarını haiz bulunmayan parçaların çoğaltılması hariç olmak üzere, koruma altındaki entegre devre topoğrafyasının bütününün veya bir kısmının, bir entegre devre içine alınması ya da bunun dışında herhangi bir şekilde çoğaltılması veya korunan bir entegre devre topoğrafyasının, korunan entegre devre topoğrafyasını içeren bir entegre devrenin ya da yasal olmayan bir biçimde çoğaltılmış entegre devre topoğrafyasını içeren ürünün ithali, satışı veya ticari amaçlı dağıtılması hallerinde dava açma hakkı bulunmaktadır.
Yukarıda değinilmiş olan hususlar genel hatları ile kaleme alınmış olup; her somut olay birbirinden farklı özellikler taşıyabileceğinden hak kaybına uğramamanız adına bir hukuk bürosu ile iletişime geçip profesyonel destek almanızı öneririz.