Yapı eseri malikinin sorumluluğu, inşa edilmiş bir yapıyla ilgili olarak mülk sahibinin karşılaşabileceği hukuki yükümlülükler ve sorumluluklar kapsamını ifade eder. Bu sorumluluk, özellikle inşaat sektöründe büyük bir önem taşır, çünkü yapıların güvenliği, dayanıklılığı ve kullanımı sadece yapının malikini değil, aynı zamanda yapıyı kullananları ve genel halkı da etkiler. Yapı eseri malikinin sorumluluğu, yapı eserinin kalitesini, güvenliğini ve hukuka uygunluğunu garanti altına almayı amaçlar.
Yapı eseri malikinin sorumluluğu, yapı eserinin inşaat aşamasından başlayarak, yapının kullanıma açıldığı süre boyunca devam eder. Malik, yapının inşa sürecinin yasal standartlara, teknik normlara ve güvenlik düzenlemelerine uygun olmasını sağlamakla yükümlüdür. Bu, yapı malzemelerinin kalitesinin kontrol edilmesi, inşaat işlemlerinin düzgün bir şekilde yürütülmesi ve gerekli tüm güvenlik önlemlerinin alınmasını içerir.
Yapı eseri malikinin sorumluluğu ayrıca, yapı eserinin kullanımı sırasında meydana gelebilecek her türlü hasar, kusur veya eksiklikten doğan hukuki yükümlülükleri de kapsar. Eğer yapı eserinde bir kusur veya güvensizlik durumu tespit edilirse, malikin bu durumu düzeltmek ve gerekli tüm onarımları yapmak için harekete geçmesi beklenir. Malikin, yapı eserindeki kusurlardan kaynaklanan zararları telafi etme ve zarar görenlere tazminat ödeme sorumluluğu da bulunabilir.
Ayrıca, yapı eseri malikinin, yapı eserinin bakım ve onarımını düzenli olarak yapması ve yapının güvenli bir şekilde kullanılmasını sağlaması gerekmektedir. Bu, düzenli kontroller, bakım çalışmaları ve zamanında onarımlar yapılmasını içerir. Malikin, yapı eserinin güvenliğini ve dayanıklılığını korumak için proaktif bir yaklaşım benimsemesi, olası sorunların ve kazaların önlenmesinde hayati bir rol oynar.
Yapı eseri malikinin sorumluluğu, yapının inşaatından kullanımına kadar olan süreçte malikin karşılaşabileceği hukuki yükümlülükler ve sorumluluklar kapsamını ifade eder. Bu sorumluluk, yapı eserinin kalitesinin, güvenliğinin ve hukuka uygunluğunun korunmasını amaçlar. Yapı eseri malikinin, yapı eserinin inşası, bakımı ve onarımı sırasında yasal standartlara ve güvenlik düzenlemelerine uygun hareket etmesi beklenir. Bu, yapı eserinin kullanıcılarının ve genel halkın güvenliğini korumak ve yapı eserinin kalitesini ve dayanıklılığını garanti altına almak için hayati bir öneme sahiptir.
Yapı eseri malikinin sorumluluğu hakkında Türk Borçlar Kanunu Madde 69'a göre bir binanın ya da diğer yapı eserlerinin maliki, bunların yapımındaki bozukluklardan ve bakımındaki eksikliklerden doğan zararları gidermekle yükümlüdür.
İntifa ve oturma hakkı sahipleri binanın bakımındaki eksikliklerden doğan giderlerden malikle birlikte müteselsilen sorumlu tutulmaktadır. Yapı eseri maliki kurtuluş kanıtı getiremez. Yalnızca illiyet bağı yoksa sorumluluktan kurtulur. Yapı eseri malikinin sorumluluğu için bulunması gereken genel şartlar; zarar, uygun illiyet bağı ve hukuka aykırılıktır. Özel şartlar ise; sorumlu kişinin yapı eseri üzerinde mülkiyet hakkına sahip olması, yapı eserinin mevcut olması gibi şartlardır.
Kamuya ait olan binalarda, meyanlarda vb. Yerlerde yapım bozukluğu veya bakım eksikliği varsa idare, kamu hukuku kurallarına göre sorumludur.bu durumda açılacak olan dava da tam yargı davası olmalıdır.
Yapı eseri malikinin sorumlu olabilmesi için bina ve eserin tamamlanmış olması gerekmektedir. Tamir esnasında zarar verilmişse TBK m. 69 uygulanmamalıdır. Bu durumda haksız fiil ya da adam çalıştıranın sorumluluğu ile ilgili hükümlere gidilmelidir.
Mimar, müteahhit, mühendis, kirac, intifa ve oturma hakkı sahiplerine rücu hakkı ya haksız fiile ya da sözleşmesel sorumluluğa dayanmaktadır. Bazen eski malike de rücu edilebilir.
Yukarıda değinilmiş olan hususlar genel hatları ile kaleme alınmış olup; her somut olay birbirinden farklı özellikler taşıyabileceğinden hak kaybına uğramamanız adına bir hukuk bürosu ile iletişime geçip profesyonel destek almanızı öneririz.