Kartalhan Hukuk & Danışmanlık Av. Meltem KARTALHAN
Resmi vasiyetname, bir kişinin ölümünden sonra mal varlığının nasıl dağıtılacağına ilişkin isteklerini yasal bir belge aracılığıyla ifade etmesi sürecidir. Resmi bir vasiyetnamenin düzenlenmesi, kişinin mal varlığının istediği şekilde paylaştırılmasını sağlamak ve olası miras anlaşmazlıklarını önlemek için önemlidir. Bu sürecin hukuka uygun bir şekilde gerçekleştirilmesi, vasiyetnamenin geçerliliği ve uygulanabilirliği açısından kritik öneme sahiptir.
Resmi vasiyetname düzenlenirken izlenmesi gereken adımlar ve dikkat edilmesi gereken hususlar şunlardır:
Noter Huzurunda Düzenleme: Resmi vasiyetname, bir noter huzurunda düzenlenir. Vasiyetnameyi düzenleyecek kişi (vasiyetçi), kimlik belgesi ile birlikte bir noter ofisine giderek, mal varlığının nasıl dağıtılacağına dair isteklerini notere bildirir. Noter, vasiyetçinin ifadelerini yazılı bir belgeye dönüştürür ve bu belge, resmi vasiyetname olarak kabul edilir.
Şahit Gerekliliği: Resmi vasiyetnamenin düzenlenmesi sırasında, genellikle şahitlerin de hazır bulunması gerekmektedir. Şahitler, vasiyetnamenin vasiyetçi tarafından serbest iradeyle düzenlendiğine ve vasiyetçinin vasiyetnameyi düzenlerken hukuki işlem yapma ehliyetine sahip olduğuna dair tanıklık eder.
Açık ve Anlaşılır İfade: Vasiyetnamenin içeriği, vasiyetçinin isteklerini açık ve anlaşılır bir şekilde ifade etmelidir. Mal varlığının nasıl paylaştırılacağı, mirasçılara bırakılan paylar ve özel hükümler net bir şekilde belirtilmelidir. Bu, vasiyetnamenin uygulanması sırasında olası anlaşmazlıkların önüne geçmek için önemlidir.
Vasiyetnamenin Noter Tarafından Onaylanması: Vasiyetname, noter tarafından onaylandıktan sonra resmi bir belge haline gelir. Noter, vasiyetnamenin bir kopyasını muhafaza eder ve vasiyetname, gerektiğinde ilgili mercilere sunulmak üzere noterlik arşivinde saklanır.
Gizlilik: Vasiyetçi isterse, vasiyetnamenin içeriğini sadece ölümünden sonra açıklanacak şekilde düzenleyebilir. Bu durumda, vasiyetnamenin içeriği noter tarafından mühürlenir ve vasiyetçinin ölümüne kadar kimse tarafından görülemez.
Resmi vasiyetname düzenlemenin, kişinin ölümünden sonra mal varlığının istediği şekilde dağıtılmasını sağlama ve miras hukuku ile ilgili olası uyuşmazlıkları en aza indirme avantajları vardır. Bu nedenle, mal varlığının geleceği üzerinde kontrol sahibi olmak ve sevdiklerinin korunmasını sağlamak isteyen herkes için resmi vasiyetname düzenlemek önemli bir adımdır. Bu sürecin hukuka uygun bir şekilde yönetilmesi ve vasiyetnamenin geçerliliği için deneyimli bir avukattan veya noterden hukuki destek almak faydalı olacaktır.
Resmi vasiyetname nasıl düzenlenir sorusu sıklıkla aratılan konuların başında gelmektedir. Buna göre: Türk Medeni Kanunu Madde 532'ye göre iki tanığın katılımı ile resmi memur tarafından düzenlenir. İmza mutlaka el yazısıyla atılmalıdır. TMK madde 536/1'e göre; fiil ehliyeti bulunmayanlar, ceza mahkemesi kararı ile kamu hizmetinden yasaklılar, okur yazar olmayanlar, mirasbırakanın eşi, üstsoy - altsoy kan hısımları ve kardeşleri ve bu kişilerin eşleri resmi vasiyetnamenin düzenlenmesine memur veya tanık olarak katılamazlar. Aksi halde şekil eksikliğinden tasarrufun tamamı iptal edilmektedir.
TMK m. 536/2'ye göre resmi vasiyetnamenin düzenlenmesine katılan memura veya tanıklara, bunların altsoy - üstsoy kan hısımlarına, kardeşlerine ve bu kişilerin eşlerine bu vasiyetname ile kazandırmada bulunulamamaktadır. Aksi halde kazandırmalar iptal edilmektedir. Evlatlığın eşi de evlat edinenin vasiyetnamesinin düzenlenmesine katılamamaktadır.
Resmi vasiyetname iki şekilde yapılır: okuma yazma bilenler için ve okuma yazma bilmeyenler için. Okuma yazma bilenler için düzenlenen vasiyetnamede tanıklar, mirasbırakanın ehil olduğu ile ilgili şerh düşerler.
Vasiyetnamenin içeriğini bilmek zorunda değildirler. Okuma yazma bilmeyenler için ise vasiyetname sesli olarak okunur. Tanıklar önünde okunduğu için tanıklar içeriği öğrenirler. Okunduğu ve mirasbırakanın ehil olduğu ile ilgili şerh düşülür.
Yukarıda değinilmiş olan hususlar genel hatları ile kaleme alınmış olup; her somut olay birbirinden farklı özellikler taşıyabileceğinden hak kaybına uğramamanız adına bir hukuk bürosu ile iletişime geçip profesyonel destek almanızı öneririz.